Шинос шавед : Баходури Убайдуллох – 8 июни соли 1983 дар Самарканд дар хонадони шоири маъруфи Самарканд – Чавдат (1886-1981) дар оилаи омузгор таваллуд ёфтааст.
Дар факултаи таърихи фалсафаи Донишгохи давлатии Самарканд тахсили илм намудааст. Алъон дар Донишкадаи забонхои хоричй аз таърихи фалсафа дарс мегуяд. Дар мавзуи «Масъалаи худташкилкунии инсон» («Проблема самоорганизации человека») кори пажухишй дорад. Хамчунин мавсуф сармухаррии рузномаи узбекии чумхуриявии «Келажак авлод» (Насли фардо), ки нашрияи маданй-маърифии чавонони Узбекистон аст, ба ухда дорад.
Мачмуаи нахустинаш бо номи «Чашмаи ишк» соли 2007 дар нашриёти «Зарафшон» - Самарканд дар хачми 60 сахифа аз нашр баромадааст.
Дар зер баъзе фикрхои худро доир ба ашъори мачмуа ба тарзи умумй баён намуда, чанд намуна аз онхо меоварем.
Шеърхои Баходурро метавон шеъри самимияту садокат номид, зеро дар онхо мавзуи ишк, мухаббат ба Ватан, арзи эхтиром ба падару модар бо сидку самимият тараннум мешаванд. Вокеан, самимияти сухани шоир аз абзорест, ки шеъри уро муассир ва нишонрасменамоянд, вагарна шеъре бо суханхои носамимона сохта ва кори ичборист.
Яке аз муваффакиятхои шоир дар он аст, ки метавонад розхои худро дар колабхои анъанавиии назм чун газал, рубой ва дубайтй резад. Батаъкид овардани ин нукта бемаврид нест, чун дар киёс бо дигар чавоншоирони самаркандй дар эчодиёти Баходур бештарин намунахои жанрхои анъанавии мазкур, бахусус рубоиву дубайтй чой доранд.
Муаллифи сарсухани китоб шоир Асадуллох Исмоилзода нисбати шеърхои шоир чунин мегуяд : «…Дар пайравии шоирони классик ва муосир шеър мегуяд. Таъсири шеъри Лоик дар навиштахои Баходур бештар аст». Дар хакикат чанд тазмине, ки бар газали Лоик навишта шудаанд, ин гуфтахоро таквият медиханд. Гузашта аз ин, мавсуф дар колабхои нави шеърй низ табъозмой намудааст, ки дар шумори намунахои бехтарини шеъри нави у метавон «Калам» ва «Нилуфар»- ро ном бурд, ки бо эхсоси баланд ва тасвири чолиб навишта шудаанд.
Баходур шоири мазмунофар аст. Масъалахои ахлокиву ичтимой, тазодхои гуногуни зиндагй, мавзуъхои ошикона, милливу ватандустй ва гайра бо забоне дур аз муглакбаёниву мавхумписандй баён шудаанд. Баробари ин дар мачмуа шеърхое дучор мешаванд, ки аз назари арзиши адабию бадей костагихо доранд. Чунончи, гохо мазмунхои оддию мукаррарй дар баъзе рубоиву дубайтихо ба риштаи назм кашида шудаанд :
Дихад мехнат ба одам шодмонй,
Шавад осон зи мехнат зиндагонй.
Ба мехнат доимо кушед, азизон,
Ки мебахшад хаёти човидонй.
Хурсанд шавй, чун падарат шод кунй,
Гар аз падарат дур шавй, ёд кунй.
Гар кадри падар хеч надонй, курй,
Курию карй, аз падарат дод кунй.
Баъзан холати умумигуй дар шеърхое, ки дар мавзуи гузашти умр, панду ахлок, васфи зодгох гуфта шудаанд, мушохида мешавад.Бо назардошти он, ки ин мачмуаи нахустини эчодкор аст, чунин гумон меравад, ки баъзе аз ашъори камсуфта ачаб нест навмашкхои у бошанд.
Умедворем, Баходур, ки чавонмарди кушову чуяндааст, шебу фарози рохи шеърро барои худ хамвор намуда, «Чашмаи ишк» -ашро ба дарёхо мерасонад!
Калам!
Эй хамзабони дил, кадам зан,
Ба руйи когази сина.
Б ачуз ту хасрати дилро кй мегуяд, чй мечуяд?
Ба чуз ту накхати гулхои уммедам кй мебуяд?
Калам!
Максуди дил хосил намо ин дам
Азизонро сияхму кун,
Разилонро сияхру кун.
Аламбардори хак гарду
Хакикат гу!
Калам!
Ман зиндагонй дуст медорам,
Нишоту шодмонй дуст медорам.
Хаёти навчавонй дуст медорам…
Паи бахти Ватан ин дам
Бирав, пои ачал бишкан…
НИЛУФАР
Мани танхо,
Мани лабташнаи хомуш
Нишастам бо хаёле дар лаби дарё…
Шаби торик буду ахтаре не, хамсаре не,
Факат дарё ба овози махинаш
Суруди дилкушо мехонд.
Назар андохтам бар об
Бихишти хокиёнро дошт огушаш
Ба ногах бо хаёли хуш
Бидидам олами нав, хаёти нав.
Чй буд он, ки дурахшон кард дарёро?
Ба пиндорам,
Ки мах гаштаст гарки об.
Ба чашмони кабуди ман
Нурафшон гашта он махтоб.
Мани танхо
Ба чашми осмониям,
Ба махтоби хамон дарё
Шудам ошик,
Шудам ошик!
Газалхо
Ба расми рузгорон ёди ман кун,
Ба хакки хакгузорон ёди ман кун.
Манам як гунчаи уммеди дилхо,
Ба фасли навбахорон ёди ман кун.
Ба гушам Оби Рахмат алла мегуфт,
Ба сози обшорон ёди ман кун.
Дилеро меписандам, ки гаме дошт,
Ба ёди гамгусорон ёди ман кун.
Давидам аз паи бахтофариниш,
Ба пеши бахтёрон ёди ман кун.
Ба рохи ишки ту обилапоям,
Чу бинй рахгузорон ёди ман кун…
«Чун чароги лола сузам дар хиёбони шумо»,
Бигзарад хар руз рузам дар гулистони шумо.
Аз бари бахти шумоён зистан хам бахт буд,
З-ин сабаб дигар нагардад табъи шодони шумо.
Эй валиди Оли Сомон, мардуми Машрикзамин,
Шамс бар мо нур пошад хамчу чашмони шумо.
Хеч гах холй намонад то шумоён хамзабон,
Чои Фирдавсиву Сино, тахти Сомони шумо.
Дар хуни поки шумоён чуш дорад мехри халк,
Кахрамон шуд чун Тумарис, Испитомони шумо.
Доимо сарсахт бошад, хам гирифтори чафо,
Он касе, ки хост гирад аз гиребони шумо.
Бо дили пурмехр ин дам шеърборон кардам,
Ин дили ошуфтаву хам навбахорони шумо.
Гурухе на чу оташ, на чу обанд,
Ба гам тобе надоранду «битобанд».
Фасона гуфта андар махфили мо,
Мисоли олимони бекитобанд.
Ба сират чумла ботине надоранд,
Ба сурат хешро одам хисобанд.
Ба минбар гуиё дунё бидида,
Дар айвони чахон хайрон бимонанд.
Ба ботин бингарй зулматнишонанд ,
Ба зохир бесаранду «мохтобанд».
Ба дида хар кучое мешитобанд,
Ба пеши хон ба уммеди кабобанд.
Сухан гуянд агар – хамдарди мардум,
Ба максад, бин, гурезони азобанд.
Резахои дил
(Намунахо аз рубоиву дубайтихо)
Эй одамиён, мо хама якдаст шавем,
Аз чоми хирад нушида, сармаст шавем.
Харчанд зи якдигар агар дур шавем,
Бо мехри Ватан занчири пайваст шавем.
Аз дасти замин –дояи худ уф накунед,
Дар оби равони ин замин туф накунед.
Хар шоми шумо чу рушан аз сузи чарог,
Афрухта чароги хешро «пуф» накунед.
Имруз гирифта тешаи фарходй,
Мо манзилу хар кух кунем ободй.
Хам ном бидодем варо «Ишкобод»
Эй дилбари чон, бикун муборакбодй.
Аз каъри замин маро хабар омадааст,
К – ин хок чу мероси падар омадааст.
Маймун дигар одам нашавад, ин гили мо,
Донед, ки носуфтатар омадааст.
* * *
Ба хар чое, ки бошй, зинда бошй,
Факат бо чехраи пурханда бошй.
Ба хар чое равам, гардам ба суят,
Агар рохи маро поянда бошй.
* * *
Агарчи бегараз ёред, ёрон,
Мани мастонаро доред, ёрон.
Равам аз зиндагй бо арзаи гайр,
Зи нав бар зиндагй оред, ёрон.
* * *
Ба руят бахти хандонам аён аст,
Ба суят гар равам, дил шодмон аст.
Агар аз хандаат хандад гули ман,
Аё модар, зи бахти ман нишон аст.
* * *
Намонад гунчахои нокушуда,
Намонад шеърхои носуруда.
Биханд, эй гунча, бар субхи бахорам,
Дарег аз шоирони хокбуда…
* * *
Чаро, эй хок, чонам мекашй ту,
Касони мехрубонам мекашй.
Гахе бистар, гахе болин шуда, гах
Чу саг хар устухонам мекашй ту
Эпиграммахо
(Илхом аз хачвияхои хачвнигорБахтиёр Чумъа)
Акл ба мол аст, на ба сол.
* * *
Чизе, ки ба карз медихед, аввал аз бахраш бароед.
* * *
Аз моли Хитой партовгоххо бой.
* * *
Пулдорро бусиданду бепулро газиданд.
* * *
Мехрубонтарини одам пул гаштааст.
* * *
Зиёфат ба шарафи шахзода асту хак ба чониби хакдода.
* * *
Чуй накобй, об нест,
Пул наёбй, хоб нест.
* * *
Марди бепул хама занро номаъкул.
* * *
Рав, бозорро сайр кун,
Мард бошй, хайр кун.
* * *
Девона гурез, ки пулмаст меояд.
* * *
Ягон мукофот беминнат нест.
* * *
Овози дег оханги зиндагонист.
* * *
Оши амалдор хур,
Бошад агарчи шур.
* * *
Ростгуро гарданкач кардаанд.
* * *
Дар мачлиси мастон хушёр лаънатист.
* * *
Зиндагй – аспи безин барин.
* * *
Одами бад то «Худорахматй…» шудан.
* * *
Сабаби касалй – бепулй.
* * *
Дуруггуи бемахорат забонашро мегазад.
* * *
Диплом, бо хамин хондан тамом!
--
-D
Сообщения
