ШУКРОНА

Имрӯз дар тамоми иёлоти муттаҳидаи Амрико рӯзи шукргузориро ҷашн мегиранд, ҳар кас ба ҳар гуна, баъзеҳо ба шукронаи ин зиндагии хубу фаровон назди Худо, баъзеҳо ба сифати як иди пуршукӯҳ, баъзеҳо танҳо ба хурсандии ҳамватанон ҳамроҳ мешаванд. Ин ҷашн таърихи беш аз дусадсола дорад ва аз замоне боқист, ки аввалин сафедпӯстон ба хоки Амрико саҳван қадам гузоштанд ва байни мардуми таҳҷоии ин ҷо қарор гирифтанд. Чун соли аввал сахтиҳои зиёд дида, бештари онҳо маҳв шуданд, соли дигар ҷон ба саломат бурдагон ба Худо шукронаҳо гуфтанд ва аз ҳамон сол эътиборан ин рӯзро ба хотири зинда мондан ва чун рамзи шукрона аз марҳамати Худованд ҷашн мегиранд.

Хуб, ин ба ман чи иртибот дорад? Ё магар алоқае надорад? Ман ҳоло бо ин мардум аз як ҳаво нафас мекашам, аз нону намакашон мечашам. Чаро миёни онҳо гашта, аз таъриху маданияташон бехабар нишинам? Ба ҳар ҳол, миёни амрикоиҳо зиста, дар бораи ин кишвар баъзе тасаввуротам дигар шуд. Яъне амрикоиҳо фақат онҳое нестанд, ки дар филмҳо мебинем, ё ба мо талқин кардаанд. Онҳо ҳам дар синаҳошон дил доранд, дар суханҳояшон самимият, дар чашмҳояшон ҳарорат... Бале, кишвари бузург аст ва мардуми гуногунмиллату гуногунхислат дорад ва ман ба ин хотир, ки ин ҷо миёни одамони накӯкор ва дӯстони меҳрнигор будам, имрӯз дар назди Худо шукргузор ҳастам.

...Мусофират савдоест, ки аз ту чизе меситонад ва дар ивазаш чизе медиҳад. Чизҳое, ки аз дастам рафт, бедареғу бодареғ рафт. Он чи ба даст овардам ва мояи ғаму шодӣ медонам, на он аст, ки аз ман бештар интизор доранд, балки он чи ғайриинтизорист, шеъргунаҳоямро дар назар дорам, ки дар ин муддат гуфтаам...

Имрӯз дар тамоми иёлоти муттаҳидаи Амрико рӯзи шукргузориро ҷашн мегиранд, ҳар кас ба ҳар гуна, баъзеҳо ба шукронаи ин зиндагии хубу фаровон назди Худо, баъзеҳо ба сифати як иди пуршукӯҳ, баъзеҳо танҳо ба хурсандии ҳамватанон ҳамроҳ мешаванд. Ин ҷашн таърихи беш аз дусадсола дорад ва аз замоне боқист, ки аввалин сафедпӯстон ба хоки Амрико саҳван қадам гузоштанд ва байни мардуми таҳҷоии ин ҷо қарор гирифтанд. Чун соли аввал сахтиҳои зиёд дида, бештари онҳо маҳв шуданд, соли дигар ҷон ба саломат бурдагон ба Худо шукронаҳо гуфтанд ва аз ҳамон сол эътиборан ин рӯзро ба хотири зинда мондан ва чун рамзи шукрона аз марҳамати Худованд ҷашн мегиранд.

Хуб, ин ба ман чи иртибот дорад? Ё магар алоқае надорад? Ман ҳоло бо ин мардум аз як ҳаво нафас мекашам, аз нону намакашон мечашам. Чаро миёни онҳо гашта, аз таъриху маданияташон бехабар нишинам? Ба ҳар ҳол, миёни амрикоиҳо зиста, дар бораи ин кишвар баъзе тасаввуротам дигар шуд. Яъне амрикоиҳо фақат онҳое нестанд, ки дар филмҳо мебинем, ё ба мо талқин кардаанд. Онҳо ҳам дар синаҳошон дил доранд, дар суханҳояшон самимият, дар чашмҳояшон ҳарорат... Бале, кишвари бузург аст ва мардуми гуногунмиллату гуногунхислат дорад ва ман ба ин хотир, ки ин ҷо миёни одамони накӯкор ва дӯстони меҳрнигор будам, имрӯз дар назди Худо шукргузор ҳастам.

...Мусофират савдоест, ки аз ту чизе меситонад ва дар ивазаш чизе медиҳад. Чизҳое, ки аз дастам рафт, бедареғу бодареғ рафт. Он чи ба даст овардам ва мояи ғаму шодӣ медонам, на он аст, ки аз ман бештар интизор доранд, балки он чи ғайриинтизорист, шеъргунаҳоямро дар назар дорам, ки дар ин муддат гуфтаам...

Бемужда менишинам аз ту хате наояд,

Чун бебаҳор барге, к-ӯ дергаҳ напояд.

Холии бесадое чун лонаи парасту,

Бо ёди як баҳоре, к- "аз дай кай барояд?"

Танҳо туӣ, ки наздик бо ин ҳама ҷудоӣ,

Онгуна, к- ин ҷудоӣ андар ҳисоб н - ояд.

Ҳар гаҳ, ки менависӣ, пур мешавам зи вожа,

Ин лонаи парасту аз нав ба гуфтан ояд.

Бо ман навис, эй дӯст, бемуждаам маяфган,

Бигзор бепаёмӣ аз баҳри мо барояд!

….

Аз баҳор бебаҳра, аммо меҳргон мепарварам,

Аз барои нойи ҷонам устухон мепарварам.

Меканам чоки ҷигарро, хун мехӯрам басе,

Ҳар чӣ мефармояд ин дил, ман ҳамон мепарварам.

Хоксорӣ мекунам, гардун ба бодам медиҳад,

Ман ҳаводори Ваям, то осмон мепарварам.

Ӯ, ки асрори аён аст, менамояд ноаён,

Чанд розе, ки намоён аст, ниҳон мепарварам?

Мекунад ҳамвор роҳамро магар Яҳёи шавқ,

Ман агар Исии ишқамро ба ҷон мепарварам?

….

Васвасае дар дили ман зодааст,-

Санг, - ба роҳе, ки маро мебарад.

То набияндозамаш аз роҳи хеш,

Роҳи маро то ба куҷо мебарад?

Ӯ, ки фитодаст, куҷо мебарад?-

Менигарад, то ки бар ӯ бархӯрӣ.

Санги ҳаво асту ҷило медиҳад,

Бархӯрӣ бо ӯ, ба замин бархӯрӣ.

   ….

Дигар безорам аз гуфтори беҳарфу ҳиҷои лаб,

Ба ҳарфе ташнаам андар миёни хушкиҳои лаб.

Шикастам чун қалам андар лаби ранги таманное,

Зи берангӣ, вале хун мекашонам бар намои лаб.

Ту хоҳӣ як каломи сода бошу хоҳӣ раббонӣ,

Ба гӯши ҷони ман май рез бо он мастиҳои лаб.

Шунидан чандинам омӯхтӣ, гоҳи гуфтанам омад,

Бинеҳ анвои ҳарфи худ ба коми бенавои лаб.

Калиди заррини асрори симини ниҳони ман,

Тилисме дорам андар синаву қуфле барои лаб.

Биё, бишкофашу букшо, ҳадиси пурсадоямро,

Раҳо кун аз гирифторӣ, ки бозояд зи нои лаб.

Раҳо аз ин радиф бинмо, ало, эй Вожаи воло,

Маро озод намой аз гуфтугӯ андар қафои лаб.

Аз ин лаб то ба он лаб, ё аз ин сӯ то ба он бесӯ

Лаболаб ташнаам аз оби ту, ай муддаои лаб!

                            ....

Марг, биё, ёвари дилҷӯи ман,

Рост нарав, каҷ набиё,- сӯи ман!

Чин ба ҳам барзада абрӯи ман,-

Оинаи туст магар рӯи ман?

Ин ҳаваси омаданат дар дилам

Мезанадам ханда, ки ман бисмилам.

На, кӣ туро гуфт, ки шитобон шавӣ,

Дар шаби андеша дурахшон шавӣ?!

На, кӣ туро гуфт, ки падидор шавӣ,

Бо шаби навмедии ман ёр шавӣ?!

Чист, ки ангехтааст шавқи ту,

Яъс биёварда магар завқи ту?!

Ман, ки дурӯғ гуфтаму маргам сазост,

Дар талабам омаданат носазост.

Гӯш накун нолаи зори маро,

Ҳам манигар ҳоли низори маро.

Модари бемарди мадоро манам,

Баҳри худам сахраи хоро манам.

Заъф чу дар сахра низорам кунад,

Ёр дусад қувва нисорам кунад.

Кӯдаки ман силии об мехӯрад,

Дар лаби дарёи сароб мехӯрад.

Хушкидааст синаи ман, ку асо,

Дар назарам мавҷ занад чашмасо?!

Марг, агар охири ин роҳӣ ту,

Мегирадам рӯзе маро оҳи ту.

Дар ту ниҳон бошад агар он ҳаёт,

Мераҳам аз зиндагӣ андар мамот.

Лек маро фурсати зистан бидеҳ,

Шеъри маро гоҳи навистан бидеҳ.

Вом бидеҳ фурсати шодӣ маро,

Дар бари фарзанд нишоте маро.

Ман, ки ҳаётам ба мамот мерасад,

Менигарам,- то ба наҷот мерасад.

Сӯи ту бо чашми хумор меравам,

Дар талаби нози нигор меравам.

                           ....

"Дӯстат дорам" чу ҳамвор мекунад набзи маро,

Ман талабгорам варо дар роҳи ноҳамвори хеш.

Ҳарфи содасту, вале бингар, ки созандаст чунон,

Аз чӣ медорӣ дареғ онро ту дар гуфтори хеш?

"Дӯстат дорам" бигӯ, ҷонам зи рӯи дӯстӣ,

Ё иҷозат деҳ, ки онро ман ба такрор оварам.

Ту намедонӣ, ки аз беишқӣ ман фарсудаам,

Боварам бош бар паёми сабзи ишқе, боварам!

Amriko, Mehrangez va …man

Baroi yak moh mehmoni dusti azizam Mehrangez hastam, dar Amriko. Mehrangez – dukhtari ustod Sadri Sa'diyev, muallimi Donishgohi davlatii Samarqand, az dustoni khubi man ast, az solhoi donishjui. Bonui zebo, mehrubon, sohibfazilat, juyanda, ziraku khushtab' va hamqadami zamon ast. Dar ayni vaqt bo ahli oilai khud dar Amriko zindagi dorad va dar Instituti khizmathoi khoriji baroi khorijiyon zaboni tojiki meomuzad…

Namekhoham sarosemavor dar borai Amrikoro chi guna daryoftanam harf  bizanam, to khulosahoyam sathi naboshand. Ammo ba har hol Vashington DC, ki meguyand, shahri ma'muri ast va dusti man in jo zindagi va kor mekunad, ba man pisand omad. Shahr sarosar serdarakht astu sabzazor va doroi binohoye, ki bo yak uslubi muayyan sokhta shudaand. Dar tuli rohi New-York to ba Vashington, ki bo avtobus taqriban 4-5 soat ast, darakhtzor qad kashidaast va tamoshoi on ba kas zavq mebakhshad. Voqean, obu havoi Vashington nisbat ba New-York, ki yak shahri sanoati ham budavu az dudi zavodhoi sershumor dimoghash giriftaast, sof meboshad. Ammo chize, ki dar New-York diqqati maro beshtar jalb namud, binohoi qadimai bunyodashon mustahkam budand. Shoyad hamin ustuvori hamchun istehkomi buzurg bar ziddi buroni shadide, ki mohhoi okhirini soli guzashta ruy doda bud, muqovimat namuda boshad. Sababi tavajjuh on bud, ki barobari didani on imoratho sokhtmonhoi ta'jiliye, ki solhoi okhir dar diyori man ba somon rasida ba khizmati khalq voguzoshta meshavand va bunyodashon sust ast, ba yodam rasidand…

Ammo imruz sababi navishtanam na sharhi in safar khohad bud, balki chizi digar. Dusti man Mehrangez zodruz dorad. Nameguyam, ki chandsola meshavad. Va nameguyam, ki munosiboti dustonai mo chandsola ast, chunki na inho baroi mo muhimand. Baroi duston muhim on ast, ki chi qadar dar tuli solho baroi obodivu ozodi, baroi khushholi va peshravii hamdigar sahmguzor  budaand, muhim on ast, ki ehsos shavad chi qadar baroi yakdigar niyoz dorand, az suhbat va huzuri yakdigar lazzati ma'navi mebarand. Va man iqror meshavam, ki dar zindagi az dustoni khud bisyor chizho omukhtaam, dastgiri va maslihati onho hamesha baroi man mufid budaast. Mehrangez nisbat ba zindagi nazari voqe'bin va ibratomuz dorad va az jahdu talosh nameharosad. Fazilati digarash in ast, ki omoda ast nardbonvor az pai khud digarero ham bolo kashad.

Khele dilam mekhohad, ki dar bayni bonuvoni tojik – hamdiyoroni man safi chunin zanoni khudshinosu boma'rifat va jasoratmandu juyo afzun gardad, to tavonem zindagii obodro bo dastoni khud sokhta tavonem va zanoni khushbakht boshem, to digar oilahoyamon vayron nagardad va farzandhoyamon bepadar kalon nashavand, to digar aksari dukhtaroni donishjui mo ba'di arusi daftaru kitobro ba sanduqi domod ivaz nakunand, to javonzanhoi mo az nodoni joni khudro qurboni rohi ohan nasozand, to hamon guna, ki dar sarosari kishvar shiorho meguyand: "…pas az mo Vatani obod va ozod boqi monad!"

 

 

 (Mувашшаҳ барои МЕҲРАНГЕЗ)

 

Мардумони чашми ту аз ховаранд,

Офтоби ишқро андар баранд.

Ҳар куҷо рӯ мениҳанд, рӯшан шавад,

Меҳрангезанду ҳам меҳроваранд.

Роҳ меҷӯям ба сӯи хонашон,

Ҳарфи хонои нигаҳшон ёваранд.

Аз Самарқанд то ба Амрико раҳест,

Мурғи уммеди маро болу паранд.

Номҷӯянд аз зулоли шеърашон,

К-аз сафои қалбашон дароваранд.

Гар бувадшон поси фарҳангу забон,

Дар ватандорист, ки гурдофаранд.

Эзидо,боре манеҳ аз ашки ғам,

Мижгоншон бори шодӣ оваранд.

Зиндагиро завқи милоде чунин

Меҳрангезии ту меофаранд.

 

 

Zodruz muborak, DUSTI AZIZ!

 

--
-D